- AN TOÀN TRÊN HẾT -
Face Shield, Mặt nạ trong:
Dùng cho Bác sĩ, Nha sĩ,
Học Sinh, Giáo viên,
School District, Offices...
Xin vào website:
SeePPE.com.

Xin vui lòng phổ biến rộng rãi.

Chính quyền Hoa Kỳ theo nguyên tắc Tam quyền phân lập: Hành pháp, Lập pháp và Tư pháp.

Ở mỗi thành phố họ cũng theo nguyên tắc này:
- Hành pháp thuộc về Sở Cảnh sát.
- Tư pháp thuộc về Tòa án.
- Lập pháp thuộc về Hội Ðồng Thành Phố, gồm có Thị trưởng và các Nghị viên Thành phố của nhiều khu vực khác nhau do dân bầu.

Hội Ðồng Thành Phố (HÐTP) xem xét đặt ra những luật lệ điều hành thành phố, sao cho công bằng và hợp lý cho mỗi người dân và mỗi sắc dân. Thường thì HÐTP làm đúng nhiệm vụ và người dân không cần phải tranh đấu gì. Nhưng thỉnh thoảng có những Nghị viên họ cản trở hay chèn ép làm cho Cộng đồng Người Việt Tị nạn Cộng sản phải đứng lên tranh đấu cho quyền lợi của mình.

Theo kinh nghiệm của cá nhân chúng tôi thì người Mỹ gốc Việt ở San Jose có hai lần phải tranh đấu cho quyền lợi của cộng đồng:

1- Lần thứ nhất là đấu tranh cho khu phố Việt Nam trên đường Story Road được đặt tên là Little Saigon (xem phụ chú A).

2- Lần thứ nhì là đấu tranh cho cộng đồng được giữ quyền chào cờ mỗi sáng thứ Bảy đầu tháng (xem phụ chú B).

Cả hai lần đấu tranh trên đều lọt vào nhiệm kỳ của nghị viên gốc Việt ở khu vực 7 tức là khu vực đông người Việt nhất ở San Jose.

Trong những lần đấu tranh như thế thì cộng đồng người Việt đến dự các phiên họp của HÐTP San Jose và phát biểu ý kiến của mình. Bài viết này chú tâm ghi lại những phương cách phát biểu sao cho hữu hiệu và hợp lý, theo sự hiểu biết của cá nhân chúng tôi, khi sinh hoạt ở San Jose. Ở các thành phố khác thì tôi không dám chắc nhưng tôi nghĩ họ cũng sinh hoạt theo nguyên tắc tương tự.

- Không như các nước độc tài, HÐTP ở Hoa Kỳ thường họp mở rộng cho dân chúng tham dự. Những chương trình nghị sự được in trên website của thành phố và người dân có quyền đến nghe hay ghi tên phát biểu trong khi bàn thảo trước khi HÐTP bỏ phiếu chung kết ngay trước mặt người dân. Chương trình nghị sự hay kết quả bỏ phiếu có thể xem trên Google: "San Jose, council members meeting agendas".

- Trong các buổi họp HÐTP với những đề tài liên quan đến cộng đồng người Việt thì Thị Trưởng và các nghị viên muốn được lắng nghe tiếng nói của thành viên cộng đồng. Với những Nghị viên muốn chèn ép cộng đồng Việt Nam theo ý riêng của họ thì chắc là họ không muốn lắng nghe. Tuy nhiên họ cũng không thể làm gì để ngăn cản tiếng nói của người dân.

Một phiên họp của Hội Ðồng Thành Phố San Jose. Courtesy: siliconvalleyathome.org

- HÐTP bao gồm Thị trưởng và các Nghị viên ở các khu vực khác nhau. Những người này do cư dân bầu lên và họ lãnh lương từ tiền thuế của dân tức là họ có nhiệm vụ phục vụ cho cư dân theo ý kiến đa số. Họ không phải là những ông quan như thời phong kiến mà là những công chức lãnh lương của dân để phục vụ cho dân. Theo một ý nghĩa nào đó thì họ cũng là những người giúp việc của dân (public servant).

- Có người cho rằng Nghị viên HÐTP là những viên chức cao cấp. Chúng tôi cũng không đồng ý. Họ chẳng có gì cao cấp cả. Họ chỉ được bầu lên để phục vụ cho người dân, thế thôi. Nếu họ làm đúng thì chúng ta tôn trọng. Nếu họ làm sai, thì chúng ta phải phản đối, phải lên tiếng nói để bảo vệ quyền lợi của mình.

- Một số người Việt cho rằng những mâu thuẫn giữa cộng đồng người Việt và các Nghị viên gốc Việt không nên lôi ra trước HÐTP để khiếu nại vì như vậy là vạch áo cho người xem lưng. Nhưng cá nhân chúng tôi không đồng ý với quan điểm này, vì ở Mỹ người ta khuyến khích mình phát biểu một cách công khai ôn hòa trước HÐTP hay trước tòa án để đi đến một sự đồng ý chung thay vì ghét bỏ, thù hằn và trả thù lẫn nhau.

- Mỗi khi họp, HÐTP sẽ bàn thảo nhiều tiết mục khác nhau. Muốn phát biểu trong buổi họp của HÐTP người dân phải ghi danh vào một phiếu nhỏ in sẵn, tên họ và tiết mục nào mình muốn phát biểu trong nghị trình thảo luận của thành phố, bỏ vào trong các hộp đặt sẵn. Căn cứ vào đó người điều hợp sẽ kêu tên mình khi đến tiết mục mà mình muốn phát biểu.

- Thường thì HÐTP không giới hạn số người phát biểu nhưng người ta giới hạn thời gian phát biểu. Thí dụ ở thành phố San Jose thường cho mỗi người phát biểu 2-3 phút. Vì thế trước khi lên phát biểu mình phải biết chắc mình nói cái gì và nói sao cho thuyết phục. Nếu cần thì tập nói trước ở nhà cho đúng thời hạn, không cà kê dài dòng mà không nêu được trọng điểm của mình muốn nói.

- HÐTP San Jose rất chăm chú lắng nghe ý dân. Có khi hàng trăm người ghi tên phát biểu, như trường hợp đặt tên Little Sài Gòn, dù kéo dài đến mấy tiếng đồng hồ nhưng họ vẫn kiên nhẫn ngồi nghe cho đến người cuối cùng, không ngăn cản ai phát biểu, dù lúc đó đã 1-2 giờ khuya. Tôi nghĩ những HÐTP khác cũng xử sự như thế.

- Người dân có thể phát biểu bằng tiếng Việt hoặc tiếng Anh. Nếu phát biểu bằng tiếng Việt thì mình nhờ một người bạn giỏi tiếng Anh lên thông dịch cho mình hoặc mình xin HÐTP cho mình thông dịch viên. Trong những buổi họp đông người thế nào cũng có người biết thông dịch. Trường hợp mình nói tiếng Việt thì mình nói 2-3 câu thì ngừng lại, để cho người thông dịch, rồi mình mới nói tiếp. Tránh nói một mạch từ đầu đến hết. Hai phút sau đó người thông dịch không còn nhớ mình nói cái gì. Chúng tôi đã thấy trường hợp này xảy ra nhiều lần, làm cho HÐTP dù cố gắng cũng không hiểu mình nói cái gì.

- Nếu có người khác lên phát biểu hay và đúng ý của cộng đồng thì mọi người nên vỗ tay tán thưởng vì qua đó HÐTP sẽ biết cái trọng điểm nào, cái điều gì mà phần đông khán giả ưa thích để họ có những quyết định thích hợp.

- Nếu có người nào nói những điều sai quấy không đúng sự thật mình cũng phải chuẩn bị cách phản đối để HÐTP biết những điều đó là không đúng sự thật hay không đúng ý mình. Mình có thể chuẩn bị những cái bảng có ghi chữ "Objection" có nghĩa là phản đối, không đồng ý. Khi đó mình đưa lên thì HÐTP sẽ thấy được phản ứng của mình. Tránh la ó hay có những hành động lố lăng không cần thiết (có nghĩa là khi cần thiết thì cũng phải làm).

- Nhiều khi tiếng Anh của mình không giỏi để diễn đạt thì mình nên chuẩn bị sẵn một số biểu ngữ tiếng Anh viết chữ to ngắn gọn để nhiều người cầm biểu ngữ cùng nội dung đưa lên thì HÐTP cũng nhìn thấy và hiểu ý của mình muốn gì. San Jose cho phép mang vào những cái biểu ngữ như thế với kích thước tối đa là 2ft x 3ft (60cm x 90cm).

Một phiên họp của Hội Ðồng Thành Phố San Jose.

- Với những đề tài phức tạp thì những người phát biểu cần họp với nhau trước để phân công ai nói cái gì, nói như thế nào và có chuẩn bị vỗ tay đồng tình hay đưa những cái bảng phản đối trong trường hợp cần thiết.

- Phần lớn người Việt nghĩ rằng người Việt nên bầu cho người Việt, để họ bảo vệ quyền lợi của sắc dân mình nhưng theo kinh nghiệm cá nhân, tôi thấy việc này không đúng. Thường thì khi mình ở trong khu vực không có Nghị viên gốc Việt, khi cần làm điều gì quan trọng, thành phố thường hỏi ý kiến Cộng đồng Việt Nam. Nhưng khi đã có Nghị viên người Việt trong HÐTP thì họ ít khi hỏi ý kiến của của dân mà họ hỏi ý kiến của người Nghị viên gốc Việt đó.

- Nếu những Nghị viên gốc Việt biết chăm lo cho quyền lợi của cộng đồng thì đó là phước đức của cộng đồng. Nhưng nhiều trường hợp những Nghị viên đó không có cùng hướng đi hay đồng tình với cộng đồng vì những lợi ích cá nhân nào đó, thì rất là tai hại cho cộng đồng. Bởi vì trong trường hợp đó những việc làm hay, đẹp của Cộng đồng sẽ bị ngăn cản, bị tìm cách phá bỉnh và chuyện này đã xảy ra ở San Jose.

- Cộng đồng Việt Nam ở San Jose có rất nhiều người có tinh thần Quốc gia, muốn bảo vệ những truyền thống tốt đẹp, bảo vệ lá cờ vàng. Nhưng lúc nào cũng có một nhóm nhỏ những người cũng xưng là người Quốc gia nhưng việc làm của họ thì thường hay đi ngược lại với quyền lợi của cộng đồng, làm gây chia rẽ, xào xáo trong cộng đồng. Số người này không nhiều nhưng lúc nào họ cũng đi theo ủng hộ những nghị viên có tinh thần chống đổi lại quyền lợi của cộng đồng. Nếu tinh ý theo dõi chúng ta nhận diện họ không khó.

KẾT LUẬN:

- HÐTP muốn lắng nghe tiếng nói của người Việt để có những quyết định thích hợp cho quyền lợi Cộng đồng VN. Nhưng mình có nói lên được tiếng nói cho họ nghe lọt tai hay không là tùy theo mình. Bởi vì khác ngôn ngữ, khác văn hóa, đôi khi mình khó diễn đạt cái điều mình muốn để cho họ chấp nhận được. Chưa kể, đôi khi những Nghị viên gốc Việt lại cố tình diễn dịch sai lạc ý muốn của cộng đồng. Thí dụ HÐTP San Jose khó mà hiểu tại sao người Việt cứ đòi tên Little Sài Gòn mà không chịu gọi là Vietnamtown giống như các khu Chinatown hay Japantown. (xem chú thích A).

+++++++++++++++++++++++++++++++


*** Chú Thích A:

Năm 1988, qua sự vận động ráo riết của Ủy Ban Phát Triển Little Saigon, Thành phố Westminster, Nam California công nhận khu phố Việt Nam trên đường Bolsa được đặt tên là Little Saigon. Sau đó các nghị viên gốc Việt cũng vận động được một nghị quyết đòi hỏi các phái đoàn Cộng sản Việt Nam không được tự tiện ra vào Little Saigon mà phải xin phép trước hai tuần lễ khi họ muốn đi vào. Vì những lý do quá đặc biệt về chính trị đó, Cộng đồng người Việt Tị nạn Cộng sản khắp nơi trên Hoa Kỳ muốn nhân rộng tên Little Saigon cho những khu phố có nhiều người Việt Nam buôn bán.

Dĩ nhiên sự việc này gây khó chịu cho Cộng sản Việt Nam vì thế họ muốn ngăn cản cái tên Little Saigon được nhân rộng ra trên nước Mỹ. Khi người ta hỏi tại sao nghị viên lúc đó là Madison Nguyễn của San Jose cứ liên tục chống đối tên Little Saigon thì cô đã trả lời rằng tên Little Saigon có âm hưởng chống cộng.

Tháng 11 năm 2007, HÐTP San Jose đã bỏ phiếu với tỷ lệ 8–3 để chọn cái tên thỏa hiệp là “Saigon Business District” (Khu thương mại Sài Gòn) , dẫn đến các cuộc biểu tình, tranh luận và nỗ lực bãi nhiệm thành viên HÐTP Madison Nguyễn, người đã đề xuất cái tên "Khu thương mại Sài Gòn". Cuối cùng ngày 13.03.2008 thành phố đã chấp nhận chọn danh xưng Little Saigon, cho phép treo phướn dọc hai bên đường tạm thời trong ba năm, nhưng ngân quỹ do cộng đồng người Việt và tư nhân đóng góp.

*** Chú thích B:

Từ năm 2020, trong nhiệm kỳ của Nghị viên Nguyễn Tâm của khu vực 7, và sau đó là Nghị viên Maya, cộng đồng đã liên tục tổ chức những buổi chào cờ Việt-Mỹ trong Vườn Truyền Thống Việt vào ngày thứ Bảy đầu tháng. Những buổi chào cờ bắt đầu với một số ít người việt quốc gia (<50). Nhưng dần dần số người đến chào cờ quốc gia tăng lên với sự hỗ trợ của lực lượng Hướng đạo Việt. Ðến năm 2024 số người tham dự tăng đến mức kỷ lục, gần 200 người. Khi có những sự kiện quan trọng trong Vườn Truyền Thống Việt, ví dụ như đón chào Nghị quyết Vinh danh Cờ vàng từ Quốc hội Tiểu ban California, lễ an vị Tượng đài chiến sĩ Việt-Mỹ trong khu Vườn Truyền Thống Việt... thì số người Mỹ gốc Việt tham dự rất đông.

Qua những buổi chào cờ đầu tháng như vậy, các Hội đoàn, các viên chức trong Cộng đồng VN cũng như các viên chức Thành phố có cơ hội thông báo đến người dân những lịch trình sinh hoạt hoặc nhắc nhở những sự việc quan trọng diễn ra trong thời gian sắp tới.

Tuy nhiên, sự việc quan trọng này đã bị gián đoạn trong nhiệm kỳ của nghị viên Biên Ðoàn. Vào tháng 8 năm 2024, dưới thời chủ tịch cộng đồng Việt-Mỹ là ông Triệu Hà, văn phòng nghị viên Biên Ðoàn ra thông cáo là từ nay trở đi các hội đoàn muốn chào cờ thì phải nộp đơn Online để cho văn phòng nghị viên Biên Ðoàn cứu xét. Văn phòng cho biết rằng muốn nhiều hội đoàn khác nhau nộp đơn tổ chức chào cờ. VP cũng xác nhận rằng cộng đồng Việt-Mỹ có thể chỉ được cho phép chào cờ 1-2 lần trong vòng một năm.

Mọi người ngạc nhiên vì từ bấy lâu nay Sở Công viên San Jose vẫn cho phép cộng đồng Việt-Mỹ giữ chìa khóa và chào cờ hàng tháng. Nhưng bây giờ, văn phòng nghị viên 7 lại đòi quản lý khu công viên Vườn Truyền Thống Việt và có quyền cho phép các hội đoàn thay phiên chào cờ. Theo sự suy luận và hiểu biết chung, thì Sở công viên thành phố mới là văn phòng quản lý các công viên. Tại sao ngày nay, văn phòng nghị viên Biên Ðoàn lại là nơi quản lý sự sử dụng công viên ? Nghe có vẻ như có sự lạm dụng quyền lực !

Nhiều người thắc mắc rằng trong 104 ngày cuối tuần mỗi năm (của tổng cộng 52 tuần lễ), Cộng đồng Việt-Mỹ chỉ dùng có 12 ngày, tức là khoảng 11.5%, tại sao văn phòng nghị viên Biên Ðoàn không cho những hội đoàn khác sử dụng 92 ngày cuối tuần còn lạị ?

Trong tất cả các hội đoàn, thì cộng đồng là hội đoàn lớn nhất, gồm nhiều hội đoàn khác nhau. Vì cớ gì mà phải ngăn cấm cộng đồng chào cờ thứ Bảy đầu tháng như từ mấy năm qua. Sự việc mâu thuẫn này đưa đến nhiềụ thư từ, kiến nghị qua lại, dẫn đến Cộng đồng phái kéo đến buổi họp của Ủy ban Định chế của thành phố tháng 9/2024, để trình bày nguyện vọng của mình.

Trần Long.